Instalacja punktu ładowania pojazdów elektrycznych (wallboxa) w hali garażowej.

W pierwszym rzędzie zwrócić należy uwagę, iż ustawa o elektromobilności i paliwach alternatywnych wprowadza istotne rozróżnienie pomiędzy „punktami ładowania” a „ stacjami ładowania”, w istotny sposób różnicując zakres obowiązków podmiotów planujących ich instalację i użytkowanie.

W praktyce funkcjonowania Wspólnot Mieszkaniowych najczęściej do czynienia mamy z instalacją „punktów ładowania” – w przeważającej ładowarek do samochodów elektrycznych i hybrydowych typu plug-inn zwanych potocznie wallboxami.

Zgodnie z definicją zawartą w powołanej wcześniej ustawie, punkt ładowania to urządzenie umożliwiające ładowanie pojedynczego pojazdu elektrycznego, pojazdu hybrydowego i autobusu zeroemisyjnego oraz miejsce, w którym wymienia się lub ładuje akumulator służący do napędu tego pojazdu. Przyjąć należy  również dość oczywiste założenie, że nie będziemy mieli do czynienia z punktami ładowania „stanowiącymi element infrastruktury ładowania drogowego transportu publicznego”. 

Odnosząc się zaś do kwestii instalowania „punktów ładowania nie stanowiących elementów infrastruktury ładowania drogowego transportu publicznego, odwołać należy się do następujących przepisów.

Art. 13, 14 i 16 ustawy o elektromobilności i paliwach alternatywnych stanowią:

Art. 13 [Wymagania techniczne i eksploatacyjne] Stacje ładowania, punkty ładowania stanowiące element infrastruktury ładowania drogowego transportu publicznego oraz punkty zasilania jednostek pływających energią elektryczną z lądu spełniają wymagania techniczne i eksploatacyjne określone w szczególności w Polskich Normach, zapewniające ich bezpieczne używanie, w tym bezpieczeństwo pożarowe, bezpieczne funkcjonowanie sieci elektroenergetycznych oraz dostęp do stacji ładowania dla osób niepełnosprawnych.

Art. 14 [Eksploatacja zgodna z przeznaczeniem i dokumentacją]

1. Eksploatację stacji ładowania, punktu ładowania stanowiącego element infrastruktury ładowania drogowego transportu publicznego oraz punktu zasilania jednostek pływających energią elektryczną z lądu prowadzi się zgodnie z ich przeznaczeniem oraz gdy ich stan techniczny zapewnia bezpieczne korzystanie z nich.

2. Stacje ładowania, punkty ładowania stanowiące element infrastruktury ładowania drogowego transportu publicznego oraz punkty zasilania jednostek pływających energią elektryczną z lądu posiadają dokumenty określające ich właściwości konstrukcyjne, techniczne i eksploatacyjne.

Art. 16 [Badanie techniczne stacji i punktów ładowania]

1. Stacje ładowania i punkty ładowania stanowiące element infrastruktury ładowania drogowego transportu publicznego w zakresie ich bezpiecznej eksploatacji, naprawy i modernizacji podlegają badaniom technicznym przeprowadzanym przez UDT

Doprecyzowanie powyższych obowiązków i wymogów zawarte zostało w Rozporządzeniu Ministra Energii w sprawie wymagań technicznych dla stacji ładowania i punktów ładowania stanowiących element infrastruktury drogowego transportu publicznego, które to w szczególności nakład obowiązek uzyskania dla każdego urządzenia na etapie poprzedzającym złożenie wniosku o badanie techniczne wstępne  „opinii o spełnieniu wymagań z zakresu ochrony przeciwpożarowej wystawioną przez rzeczoznawcę do spraw zabezpieczeń przeciwpożarowych”.

Jak jednak wynika z treści powołanych przepisów, wymogi takie dotyczą wyłącznie stacji ładowania oraz  punktów ładowania stanowiących element infrastruktury drogowego transportu publicznego – a contrario przyjąć należy, iż nie dotyczą punktów ładowania nie będących elementami infrastruktury drogowego transportu publicznego.

Należy jednak zauważyć, iż obowiązek uzyskania uzgodnień ze strony rzeczoznawcy pod względem zgodności z wymaganiami ochrony przeciwpożarowej wynikać może (w określonych sytuacjach) z innego źródła, jakim jest przepis art. 6b ustawy o ochronie przeciwpożarowej, który stanowi:  Projekt zagospodarowania działki lub terenu, projekt architektoniczno-budowlany oraz projekt techniczny, o których mowa w przepisach ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. – Prawo budowlane, obiektu budowlanego istotnego ze względu na konieczność zapewnienia ochrony życia, zdrowia, mienia lub środowiska przed pożarem, klęską żywiołową lub innym miejscowym zagrożeniem oraz projekt urządzenia przeciwpożarowego wymagają uzgodnienia z rzeczoznawcą pod względem zgodności z wymaganiami ochrony przeciwpożarowej, zwanego dalej „uzgodnieniem”.

Wyszczególnienie kategorii obiektów których dotyczy powyższy obowiązek zawarte zostało w Rozporządzeniu Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji w sprawie uzgadniania projektu budowlanego pod względem ochrony przeciwpożarowej. Lista obiektów tych przedstawia się następująco:

1) budynek zawierający strefę pożarową zakwalifikowaną do kategorii zagrożenia ludzi ZL I, ZL II lub ZL V;

2) budynek należący do grupy wysokości średniowysokie, wysokie lub wysokościowe, zawierający strefę pożarową zakwalifikowaną do kategorii zagrożenia ludzi ZL III lub ZL IV;

3) budynek niski zawierający strefę pożarową o powierzchni przekraczającej 1000 m2, zakwalifikowaną do kategorii zagrożenia ludzi ZL III, obejmującą kondygnację nadziemną inną niż pierwsza;

4) obiekt budowlany inny niż budynek, przeznaczony do użyteczności publicznej lub zamieszkania zbiorowego, w którym przewiduje się możliwość jednoczesnego przebywania w strefie pożarowej ponad 50 osób na powierzchni do 2000 m2;

5) obiekt budowlany zawierający strefę pożarową PM, wolno stojące urządzenie technologiczne lub zbiornik poza budynkami, silos, oraz plac składowy albo wiata, jeżeli zachodzi co najmniej jeden z następujących warunków:

a) strefa pożarowa PM ma powierzchnię przekraczającą 5000 m2,

b) strefa pożarowa PM ma powierzchnię przekraczającą 1000 m2 i gęstość obciążenia ogniowego przekraczającą 500 MJ/m2,

c) powierzchnia wewnętrzna obiektu budowlanego przekracza 2000 m2 i gęstość obciążenia ogniowego przekracza 500 MJ/m2,

d) występuje zagrożenie wybuchem;

6) garaż wielokondygnacyjny, garaż zamknięty jednokondygnacyjny wymagający zastosowania samoczynnego urządzenia oddymiającego lub stałego samoczynnego urządzenia gaśniczego wodnego oraz garaż ze stanowiskami postojowymi wielopoziomowymi o więcej niż 10 stanowiskach postojowych;

7) obiekt budowlany objęty obowiązkiem stosowania systemu sygnalizacji pożarowej, stałych urządzeń gaśniczych lub dźwiękowego systemu ostrzegawczego, na podstawie przepisów w sprawie ochrony przeciwpożarowej budynków, innych obiektów budowlanych i terenów;

8) stanowisko postojowe dla pojazdu przewożącego towary niebezpieczne oraz parking, na który jest usuwany pojazd przewożący towary niebezpieczne;

9) sieć wodociągowa przeciwpożarowa z hydrantami zewnętrznymi przeciwpożarowymi, przeciwpożarowy zbiornik wodny oraz stanowisko czerpania wody do celów przeciwpożarowych;

10) tunel o długości ponad 100 m;

11) obiekt jądrowy, o którym mowa w art. 3 pkt 17 ustawy z dnia 29 listopada 2000 r. – Prawo atomowe (Dz.U. z 2014 r. poz. 1512 oraz z 2015 r. poz. 1505 i 1893).

Jak widać, jest to kategoria szeroka i w przeważającej liczbie przypadków budynek wraz z halą garażową będzie się mieścił w przynajmniej jednej z wyszczególnionych. Odrębną kwestią jest, czy dla montażu punktów ładowania konieczne będzie sporządzenie projektu budowlanego (projektu architektoniczno-budowlanego lub projektu technicznego). Jeśli w konkretnym przypadku będzie konieczne sporządzenie projektu budowlanego (projektu architektoniczno-budowlanego lub projektu technicznego) to aktualny stanie się obowiązek uzgodnienia go z rzeczoznawcą pod względem zgodności z wymaganiami ochrony przeciwpożarowej. Należy przy  tym wspomnieć, iż wykonanie punktów ładowania (z wyłączeniem infrastruktury ładowania drogowego transportu publicznego)  nie wymaga pozwolenia na budowę ani zgłoszenia o którym mowa w przepisach Prawa budowlanego (art. 29 ust 2 pkt 26 Prawa Budowlanego).

Należy dodatkowo wskazać, iż powyższe regulacje nie wyłączają zastosowania innych przepisów dotyczących wymagań technicznych i eksploatacyjnych. W szczególności zastosowanie znajdzie art. 7a ust. 1 Prawa Energetycznego, zgodnie z którym przyłączane do sieci urządzenia muszą spełniać wymagania techniczne i eksploatacyjne zapewniające:

1)bezpieczeństwo funkcjonowania systemu elektroenergetycznego;

2)zabezpieczenie systemu elektroenergetycznego przed uszkodzeniami spowodowanymi niewłaściwą pracą przyłączonych urządzeń;

3)zabezpieczenie przyłączonych urządzeń przed uszkodzeniami w przypadku awarii lub wprowadzenia ograniczeń w poborze lub dostarczaniu energii;

4)dotrzymanie w miejscu przyłączenia urządzeń parametrów jakościowych energii;

5)spełnianie wymagań w zakresie ochrony środowiska, określonych w odrębnych przepisach;

6)możliwość dokonywania pomiarów wielkości i parametrów niezbędnych do prowadzenia ruchu sieci oraz rozliczeń za pobraną energię

Należy wreszcie zważyć, iż nie ma istotnej różnicy w zakresie opisanych wyżej zasad pomiędzy instalacją punktu ładowania a tzw. wallboxa (ładowarki montowanej zazwyczaj na ścianie) pod warunkiem jednak, iż będziemy mieli do czynienia z tzw. prywatnym punktem, czyli takim który nie będzie co do zasady służył więcej niż jednemu użytkownikowi. W przypadku w którym możliwość ładowania pojazdu będzie otwarta dla większej ilości użytkowników, wówczas w grę wchodzić może uznanie iż mamy do czynienia ze stacją ładowania (ze względu na spełnienie przesłanki możliwości realizowania „usługi” ładowania o której mowa w definicji zawartej w art. 2 pkt 27 ustawy o elektromobilności). Wówczas zakres obowiązków wynikających z ustawy o elektromobilności i paliwach alternatywnych, w tym w szczególności w zakresie obowiązków z zakresu bezpieczeństwa pożarowego, będzie znacznie szerszy.